Geen woordspelletje, maar wel het opschudden van actuele thema’s. De Maand van de filosofie april 2022 heeft gekozen voor ‘intieme vreemden’ en de uitgestelde boekenweek kiest deze maand voor ‘eerste liefde’. De huidige tijd omringt bijna elk statement met een impliciete interpretatie zoniet een contextueel vooroordeel. Een eerste liefde is bijvoorbeeld toch altijd per definitie vreemd en leidt al gauw tot intimiteit (mag ik hopen). Uitgaand van een vermoede tegenstelling intiem-vreemd kan echter intimiteit met een vreemdeling leiden tot een volstrekt grensoverschrijdende ervaring. Een veilige interpretatie die tot stand komt vanuit een angstig voorgevoel of preoccupatie, niet uitzonderlijk op dit moment, wil helemaal niet intiem met vreemdgaan associeren. Het idee van ‘een eerste liefde’ heeft bovendien qua lineariteit al gauw iets van vroeger. Dus, hoe positioneren we ons op een niet onkritische, maar wellustig positieve manier op een nieuwe herwaardering van die eerste liefde, van die intimiteit met een vreemde?
Er is het perspectief dat liefde een emotie is dat onvoorbereid in jouw gezelschap zich voordoet en vraagt om erkenning. Je doet mee of niet, het is natuurlijk. Alleen maatschappelijke omstandigheden kunnen er een politieke of alleen sociale draai aan geven, dat heb je zelf in de hand. Die eerste, verliefde, keer is vaak ook weer voor herhaling vatbaar. Daarbij is intimiteit een veelvoorkomende behoefde die bij afwezigheid zich erg sterk kan laten gelden.
Wat deze thematiek nadrukkelijk tot reflectie uitnodigt is de persoonlijke houding ten opzichte van de relatie tussen vertrouwdheid en vervreemding. Hoe open staat men tegenwoordig voor ongewone ontmoetingen die misschien ons leven verontrusten?

Paul Verhaeghe, die dit jaar het essay schrijft, is overigens een expert op het gebied van liefde, intimiteit en identiteit. De publicatie Gedeelde angsten, Kleine sociologie van maatschappelijke onzekerheid, van Rudi Laermans die op de longlist stond voor de Socratesbeker 2022 lijkt zeker minstens zo belangrijk.
Voor een meer jeugdige reflectie zie deze link: https://www.maandvandefilosofie.nl/de-jonge-denkers
Geef een reactie