Chaos, Gaia en Momus

Volgende maand April is het weer Filosofiemaand. Thema dit jaar is Chaos. Een filosofische toestand die zweeft tussen het helemaal niets en ‘een samenraapsel van slordige kiemen’, aldus Ovidius. Want uit deze oorspronkelijke oerslordigheid ‘in den beginne’ komen creaties zoals Gaia de aarde en Nyx de nacht. Een derde generatie brengt Momus voort en daarmee schijnt ook meteen een periode van kritiek, van weerwoord, aan te vangen. Want Momus weet de bestaande hiërarchie onder de goden danig dwars te zitten en te becommentariëren. De enige die hij schijnt te vertrouwen is Aphrodite. Momus, de narrige criticus, kan niet om haar schoonheid heen. Het is uiteindelijk zijn laatste houvast. Schoonheid als ordenende kracht tegenover een ouderwetse chaos. 

Op de shortlist voor de Socratesbeker 2024 staat het boek Schoonheid van Stéphane Symons. Hij wil, zoals hij in zijn inleiding beschrijft, schoonheid zoeken in het alledaagse en daarvoor wil hij haar “verbinden met een gelukzalig en beloftevol gevoel van onuitgeputte mogelijkheden”. Symons vindt namelijk dat schoonheid in een kwaad daglicht is komen te staan en binnen de filosofie ondergewaardeerd. Om dat veronderstelde beeld te draaien behandelt hij concepten, kunst en architectuur, uit de klassieke oudheid tot en met nu uit diverse disciplines. In een interview voor Bruzz komt hij tot de conclusie: “wat is nu net het interessante aan schoonheid? Dat ze niet echt definieerbaar is.”

Niet echt een opmerkelijk slotsom waar het dit zo uiterst belangrijke thema betreft. Socrates zou het waarschijnlijk wel een prettig bekend boek hebben gevonden, terug naar die goeie ouwe tijd. De beker zou hij mogelijk toch door willen geven aan Maxim Februari voor zijn boek Doe zelf normaal.
De rest is historie. In het geëmancipeerde spraakgebruik staat chaos voor puinhoop of keurige wanorde. In de wiskunde krijgt chaos een hoog interactief cijfer. Alles hangt met alles samen, Chaos en Gaia.

——-+——-

Geplaatst in Filosofie

Plaats een reactie